Mae Cyfeillion y Ganolfan Eifftaidd yn cefnogi’r Ganolfan Eifftaidd ac yn trefnu rhaglen gyffrous o ddeg darlith misol y flwyddyn (Medi i Fehefin). Cynhelir y digwyddiadau hyn ar wahân i ddigwyddiadau ar-lein eraill y Ganolfan Eifftaidd megis darlithoedd a chyrsiau codi arian, ac fe’u trefnir i ddarparu ar gyfer pob lefel o ddealltwriaeth. Gallwch ddewis bod yn aelod o’r Cyfeillion am ffi flynyddol o gyn lleied â £10, neu dalu £3 y ddarlith (archebu trwy Eventbrite).
Rhaglen 2024–2025
25 Medi 2024 (darlith hybrid)
Ships’ sails and queens’ dresses. A very brief introduction to ancient Egyptian linen manufacture
Gan Carolyn Graves-Brown
Mae lliain, sy’n rhan annatod o fywyd yr hen Aifft, wedi cael ei edmygu ers tro am ei amlochredd a’i wydnwch. Er bod ei gynodiadau modern yn aml yn hudolus neu’n wan, mae cymhlethdodau ei gynhyrchiad yn parhau i fod yn destun ymchwil barhaus. Bydd y sgwrs hon yn ymchwilio i broses weithgynhyrchu lliain Eifftaidd, o dyfu planhigion llin i greu tecstilau gorffenedig.
Trwy archwilio tystiolaeth o’r cyfnod rhwng 3000 a 100 CC, byddwn yn herio’r rhagdybiaethau cyffredinol am gynhyrchu lliain. Yn groes i’r gred gyffredin, gall y technegau a ddefnyddiwyd fod wedi amrywio’n sylweddol dros amser. Nod y cyflwyniad hwn yw rhoi trosolwg cynhwysfawr o’r pwnc, gan daflu goleuni ar feistrolaeth yr hen Eifftiaid ar gynhyrchu tecstilau.
Mae tocynnau ar gael yma.
16 Hydref 2024 (Darlith ar-lein yn unig)
Curating Egypt: the Egyptian collection at the University of Aberdeen
Gan Abeer Eladany (Prifysgol Aberdeen)
Mae Prifysgol Aberdeen yn gartref i un o’r Casgliadau Eifftaidd mwyaf yn yr Alban. Casglwyd y rhan fwyaf o’r gwrthrychau dros y canrifoedd diwethaf trwy roddion gan gyn-fyfyrwyr a fu’n teithio ac yn gweithio yn yr Aifft trwy gydol y 19eg ganrif, rhai pryniannau achlysurol o arwerthiannau, a thrwy danysgrifiadau i’r Egypt Exploration Fund.
Mae’r casgliad yn cynnwys castiau, gwasgfeydd, hen ffotograffau, a llawysgrifau o ddiddordeb Eifftolegol ond nid ydynt wedi’u catalogio’n llawn eto. Bydd y sgwrs hon yn amlygu rhai o’r rhoddwyr, y curaduron cynnar a rhai o’r gwrthrychau llai adnabyddus o’r casgliad.
Mae tocynnau ar gael yma.
20 Tachwedd 2024 (darlith hybrid)
Clothes make people! An insight into the study of ancient textiles
Gan Katarzyna Lubos (Prifysgol Bonn)
Mae tecstilau bob amser wedi bod ymhlith nwyddau mwyaf poblogaidd y ddynoliaeth ac maent yn rhan bwysig o’n diwylliant materol. Mae lliwiau llachar, gwahanol siapiau, patrymau unigol, a thechnegau gwehyddu cymhleth wedi nodweddu dillad ers ei ddechreuad ac yn parhau i’n swyno heddiw. Maent yn cyflawni ystod eang o swyddogaethau. Defnyddiwyd technegau crefft tecstilau nid yn unig i gynhyrchu nwyddau bob dydd hanfodol – yn bennaf oll dillad – ond hefyd nwyddau defnyddwyr, gwrthrychau mawreddog, a hyd yn oed eitemau moethus. Mae eu cynhyrchu yn gofyn am sgil a deunyddiau crai ac mae’n cymryd cymaint o amser fel bod llawer o ddatblygiadau mewn technoleg tecstilau wedi dylanwadu’n eang ar newidiadau mewn hanes economaidd a chymdeithasol ymhell i’r oes fodern.
Fel rhan o ymchwiliad archaeolegol tecstilau, caiff y tecstilau eu catalogio’n gynhwysfawr, eu dosbarthu’n gronolegol, a’u harchwilio o ran eu swyddogaeth a’u technegau cynhyrchu. Y nod yw ail-greu a deall yn well newidiadau yn y defnydd a thechnoleg o decstilau dros gyfnodau hir o amser.
Mae tocynnau ar gael yma.
11 Rhagfyr 2024 (darlith hybrid)
The Egypt Centre: new discoveries, new horizons
Gan Ken Griffin (Y Ganolfan Eifftaidd)
Ymunwch â ni am archwiliad cyfareddol o gyflawniadau diweddar y Ganolfan Eifftaidd. Bydd y cyflwyniad hwn yn amlygu ymchwil arloesol a gynhaliwyd ar ein casgliad yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf. Byddwn hefyd yn trafod arddangosfeydd diweddar, gan gynnwys y rhai sy’n ymwneud â chasgliad Harrogate. Yn olaf, byddwn yn datgelu ein cynlluniau uchelgeisiol ar gyfer ailddatblygu oriel House of Death, prosiect a fydd yn trawsnewid y gofod hwn yn brofiad trochi o’r radd flaenaf.
Mae tocynnau ar gael yma.
15 Ionawr 2025 (Darlith ar-lein yn unig)
Snapshots of the Past: Egypt Through the Eyes of Two Victorian Women
Gan Bryony Renshaw (Amgueddfeydd Macclesfield)
Ym 1874, dychwelodd Marianne Brocklehurst a Mary Booth o’u hymweliad cyntaf â’r Aifft. Taniodd y daith eu diddordeb yn yr Aifft (hen a modern), a arweiniodd atynt yn treulio gweddill eu bywydau’n casglu arteffactau ac yn ymchwilio iddynt, dod yn ffrindiau ag Eifftolegwyr ac adeiladau eu hamgueddfa eu hun. 150 o flynyddoedd yn ddiweddarach, mae ymchwil newydd yn datgelu cipolygon ar fywydau anturus Marianne a Mary, a hynny drwy gyfrwng peintiadau dyfrlliw, llythyron, dyddiaduron a labeli o amgueddfeydd. Bydd y drafodaeth hon yn archwilio sut gellir dod â’r holl ddeunydd gwasgaredig ynghyd er mwyn datgelu stori anghofiedig y ddwy fenyw arbennig hyn o oes Fictoria.
Mae tocynnau ar gael yma.
12 Chwefror 2025 (Darlith ar-lein yn unig)
Travel, transport, and mobility in ancient Egypt: being on the move in pharaonic times
Gan Heidi Köpp-Junk (Prifysgol Trier)
Y dyddiau hyn, rydym yn cysylltu teithio yn bennaf â thwristiaeth, ond mae hyn yn wahanol iawn i dystiolaeth yr hen Aifft. Pwy deithiodd yn yr hen Aifft a pham, dim ond y gymdeithas uchel oedd ar y gweill? Wnaethon nhw deithio dim ond am hwyl neu am resymau economaidd? Ac yn olaf ond nid lleiaf, sut wnaethon nhw deithio? Mae Heidi Köpp-Junk yn ateb yr holl gwestiynau hyn ac yn dangos y dull o gludo a symud yr hen Eifftiaid a ddefnyddiwyd ar eu teithiau, o gadair sedan Hetepheres, mam Khufu, i gerbyd Akhenaten a Nefertiti.
Mae tocynnau ar gael yma.
05 Mawrth 2025 (darlith hybrid)
Conservation of artefacts from the Egypt Centre (2025 update)
Gan Fyfyrwyr Cadwraeth Caerdydd
Mae gan y Ganolfan Eifftaidd berthynas hirsefydlog â chyrsiau cadwraeth Prifysgol Caerdydd, gyda myfyrwyr yn gweithio ar wrthrychau o’r Ganolfan, yn ennill profiad mewn cadwraeth ac yn helpu i warchod y casgliad. Bydd y sgwrs yn tynnu sylw at y gwaith cadwraeth diweddar a wnaed ar wrthrychau’r Ganolfan Eifftaidd.
Mae tocynnau ar gael yma.
16 Ebrill 2025 (Darlith ar-lein yn unig)
Meretseger: what functions did she fulfil in New Kingdom religious beliefs and practice?
Gan Joanne Backhouse
Roedd Meretseger, ‘Hi sy’n caru Tawelwch’, yn dduwdod a ffafriwyd gan drigolion Theban yn yr Aifft yn y Deyrnas Newydd. Fe’i darluniwyd yn swomorffig, yn anthropomorffaidd, ac fel bod cyfansawdd. Mae llawer o’i hamlygiadau’n cynnwys ffurfiau sarff ac mae ganddi gysylltiad cryf ag el-Qurna, Peak of the West. Cynrychiolir hi ar stelae, cerfluniau ar raddfa fach, ostraca ffigurog, ac mewn beddrodau. Fel duwies gymharol newydd i’r pantheon Eifftaidd, mae rhywfaint o ryddid yn y modd y mae hi’n cael ei darlunio, yn achlysurol ar ffurf sffincs neu asgellog. Bydd y ddarlith hon yn archwilio ei heconograffeg amrywiol ac yn ystyried pa swyddogaethau a rolau a gyflawnodd yn y cyfnod hwn o dduwioldeb personol cryf, gyda’r Eifftiaid hynafol yn mynegi cysylltiad agos a chlos â’u duwiau.
Mae tocynnau ar gael yma.
07 Mai 2025 (yn bersonol yn unig)
Teitl i ddod
Gan Vivian Davies
Crynodeb i ddilyn
Mae tocynnau ar gael yma.
18 Mehefin 2025 (Darlith ar-lein yn unig)
Teitl i ddod
Gan John J. Johnston
Crynodeb i ddilyn
Mae tocynnau ar gael yma.
Aelodaeth
Mae aelodaeth yn cynnwys mynediad am ddim i holl ddarlithoedd y Cyfeillion. I ddod yn aelod, cwblhewch a dychwelwch ffurflen gais.
Aelodaeth Gyflawn = £16.50 y flwyddyn
Aelodaeth teulu llawn (2 oedolyn a 2 blentyn) = £26 y flwyddyn
Unigolyn rhatach = £10 y flwyddyn
Teulu consesiynol = £16 y flwyddyn
Aelodaeth gydol oes (unigol) = £150
Aelodaeth gydol oes (teulu) = £250
Mae croeso hefyd i rai nad ydynt yn aelodau a gallant dalu £3 y ddarlith.
Inscriptions
Mae’r Cyfeillion yn cynhyrchu cylchlythyr o’r enw Inscriptions. Rydym yn croesawu cyfraniadau, boed yn bytiau siaradus diddorol, neu’n ysgolheigaidd. Os hoffech ysgrifennu erthygl neu os oes gennych unrhyw newyddion neu wybodaeth yr hoffech gyfrannu, cysylltwch â’r Golygydd Mike MacDonagh (Mike_Mac_Donagh@msn.com).
Gweld ôl-rifynnau o Inscriptions.
Aelodau Pwyllgor y Cyfeillion
Cadeirydd: Ken Griffin
Is-Gadeirydd: Gareth Lucas
Trysorydd: Wendy Goodridge / Donna Thomas
Ysgrifennydd: Carolyn Graves-Brown
Ysgrifennydd Aelodaeth: Wendy Goodridge (w.r.goodridge@swansea.ac.uk)
Marchnata: John Rogers
Swyddog Digwyddiadau: Ken Griffin
Aelodau eraill y pwyllgor: Sam Powell, Mollie Beck, Meg Gundlach, Christian Knoblauch
Mae’r pwyllgor yn cynnwys pobl sydd â diddordeb yn yr hen Aifft ac amgueddfeydd. Os oes gennych ddiddordeb mewn ymuno â’r pwyllgor, siaradwch ag unrhyw aelod o’r pwyllgor, anfonwch neges Facebook atom, neu e-bostiwch yr amgueddfa ar egyptcentre@swansea.ac.uk.